Lựa chọn và bố trí hệ thống loa xem phim (P.1)

FBShare
Ghi nhớ trang

Nhu cầu xem phim bằng hệ thống home theater ngày càng tăng. Tuy nhiên, ít người quan tâm đến việc lựa chọn và bố trí hệ thống loa sao cho có được âm thanh ưu việt mà thường phó mặc cho nhân viên bán hàng thực hiện. Để những trải nghiệm âm thanh của người chơi với hệ thống loa xem phim được tối ưu, chúng tôi sẽ giới thiệu đến độc giả một số kinh nghiệm chọn và bố trí loa trong phòng xem phim dưới đây.

Lựa chọn và bố trí hệ thống loa xem phim

Hệ thống home theater cơ bản 5.1 gồm một loa trung tâm (center), một cặp loa phía trước (front), một cặp loa phía sau (surround) và một loa siêu trầm (subwoofer). Sau này, các hãng sản xuất receiver còn thiết kế thêm nhiều đường tiếng khác để bố trí như loa phía trước trên cao (front height), loa sau lưng (rear) đẩy số loa lên 7.1, 9.1. Tuy nhiên, với diện tích phòng xem phim của người Việt Nam khoảng 20-30m2, việc bố trí quá nhiều thiết bị không thật sự cần thiết, thậm chí phản tác dụng do sự cộng hưởng âm thanh của các loa sẽ vượt ngoài tầm kiểm soát khiến âm thanh trở nên hỗn loạn. Vì thế, trong bài viết, chúng tôi chỉ tập trung đánh giá và lựa chọn, lắp đặt hệ thống cơ bản 5.1.
 
Không như hệ thống nghe nhạc hi-fi gồm hai kênh, để hệ thống loa home theater hoạt động cần tất cả loa cùng tham gia vận hành, tạo nên hiệu ứng âm thanh vòng như thể đang ngồi trong rạp hát xem phim, nghe nhạc. Người chơi có thể ghép các nhãn loa khác nhau để tập hợp thành một bộ 5.1 đầy đủ với quan niệm: mỗi dòng loa có thế mạnh riêng để tạo thành hệ thống hài hòa. Tuy nhiên, đây cũng là “con dao hai lưỡi” nên người chơi cần thận trọng khi sử dụng biện pháp này, trừ khi bạn là tay chơi audio nhiều kinh nghiệm, am hiểu đặc tính âm học của nhiều dòng loa. Tuy nhiên, cả khi lựa được hệ thống ưng ý, việc phối ghép với receiver cũng là vấn đề do receiver thường chỉ phù hợp với một số dòng loa nhất định, khó có thể đồng thời đánh 3-4 loại đều hay. Tốt nhất, người chơi nên chọn giải pháp an toàn là lựa chọn các loa thành phần của cùng hãng.
 
Một số lưu ý trước khi quyết định
Vấn đề đáng lưu tâm đầu tiên là sự tương thích về giọng loa. Các thành phần cùng chất giọng là chìa khóa để phối ghép nên hệ thống loa xem phim hiệu quả. Nếu các loa không cùng tái tạo những âm sắc và các đặc tính hài âm tương tự mà trình diễn sẽ rất khó chịu do người nghe có cảm giác gờn gợn, không có độ nuột, mượt khi âm thanh chuyển từ loa này sang loa khác. Với hệ thống loa đồng giọng, cùng tông, âm thanh được tái hiện tự nhiên, thanh thoát, xung quanh người nghe, tạo nên hiệu ứng âm thanh vòng liền lạc và nuột nà. Như vậy, cách tốt nhất để chọn loa đồng giọng là sử dụng các cặp loa của cùng thương hiệu.
 
Hệ thống rất dễ bị phô với các dòng loa khác nhau, đặc biệt khi sử dụng nhiều vật liệu để làm loa. Với hệ thống loa xem phim, do yêu cầu lắp đặt, bố trí khá phức tạp và đòi hỏi không gian, người chơi nên nhắm đến các cấu trúc loa có kết cấu thùng kín, vỏ thùng chắc chắn. Thông thường, loa có vỏ thùng làm bằng vật liệu MDF hoặc nhôm với hệ thống cường lực bên trong có thể thỏa mãn yêu cầu này. Kết cấu như vậy giúp loa giảm cộng hưởng nội tại, khiến âm thanh mờ và rối.
 
Người chơi nên lưu ý những củ loa sử dụng nam châm và cuộn dây âm lực từ mạnh cho phép loa có khả năng kiểm soát tốt hơn, người nghe cũng thấy được âm thanh chi tiết và chính xác hơn. Với những bộ loa như vậy, không quan trọng người chơi nghe nhạc gì. Jazz, classic, rock, soundtrack hay các dòng phim từ tâm lý đến hành động, loa đều có thế tái hiện từng chi tiết của bản ghi.
 
Mặt khác, khi người chơi tìm đến những mẫu loa có các loa con làm bằng vật liệu chắc chắn, đồng nghĩa với việc tuổi thọ sẽ kéo dài. Người chơi cũng nên cân nhắc kỹ vì chất liệu của loa tweeter và loa woofer khác nhau sẽ tái tạo âm thanh khác nhau. Chẳng hạn: loa tweeter lụa thường cho dải cao mượt, còn loa tweeter kim loại tái hiện âm cao khá sắc. Lựa chọn loa làm bằng chất liệu nào phụ thuộc vào gu nghe, sở thích của người chơi. Tuy nhiên, với loa sử dụng cho home theater, nên chọn loại cho âm thanh chi tiết, chính xác, trong và rõ, độ động cao.
 
Lựa chọn loa trung tâm
Loa trung tâm (hay còn gọi loa center) là trái tim của dàn loa xem phim. Khi xem phim, loa center cung cấp hơn 50% âm thanh từ các sountrack, bao gồm hầu hết đoạn hội thoại. Do mục đích của loa là gắn kết âm thanh với hành động của nhân vật trên phim, một loa center tốt đồng nghĩa với hệ thống loa xem phim có độ cân bằng cao.
 
Khi lựa chọn loa center, cần lưu ý đến kích thước của loa. Cũng giống như cặp loa chính phía trước, loa center cũng được thiết kế với nhiều kích thước khác nhau. Chọn loa center phụ thuộc vào kích thước của cặp loa chính. Nếu loa chính là loa nhỏ dạng monitor, chỉ cần bố trí loa center loại nhỏ với một loa bass (mid bass). Trong trường hợp loa chính là cặp loa đứng kích thước lớn cần chọn loa center có hai loa bass (mid bass). Lưu ý, đường kính loa bass của loa center cần tương đương đường kính của cặp loa chính.
 
Thông thường, loa center được bố trí bên dưới màn hình, chính giữa cặp loa chính phía trước người xem. Việc bố trí loa center bên dưới hoặc bên trên (gắn tường) màn hình là điều cần thiết, nếu bố trí lệch khỏi trục này, hiệu ứng surround sẽ bị phá vỡ. Về lý thuyết, loa center phải được bố trí ngang tai người nghe. Tuy nhiên, điều đó khó có thể thực hiện do vị trí đó thường bố trí màn hình xem phim. Do đó, người chơi nên để loa center hướng lên phía trên một góc 10-15 độ về phía tai người xem.
Theo songmoi